ضد چروک، ضد الکتریسیته، ضد میکروب و نرم‌کننده‌ها
در ادامۀ بررسی روش‌های تکمیل پارچه در صنعت نساجی، این بخش به معرفی مهم‌ترین فرایندهای تکمیل تخصصی شامل ضد چروک، ضد الکتریسیته ساکن، ضد میکروب، نرم‌کننده و مواد بایندر می‌پردازد. این تکمیل‌ها نقش کلیدی در افزایش دوام، راحتی و زیبایی منسوجات ایفا می‌کنند.
۱. تکمیل ضد چروک در منسوجات
یکی از پرکاربردترین روش‌های تکمیل نساجی، تکمیل ضد چروک پارچه است که معمولاً با مواد شیمیایی مانند DMDHEU، BTCA و ملامین‌فرمالدهید انجام می‌شود. این ترکیبات در دمای بالا با سلولز واکنش داده و ویژگی ضد چروک دائمی ایجاد می‌کنند. روش پد، خشک کردن و پخت در استنتر از مراحل رایج این نوع تکمیل است.
کلمات کلیدی مرتبط: تکمیل ضد چروک، DMDHEU، پارچه بدون چروک، ضد چروک نساجی
۲. تکمیل ضد الکتریسیته ساکن در پارچه
برای پارچه‌های بی‌بافت و الیاف مصنوعی، تجمع الکتریسیتۀ ساکن می‌تواند مشکل‌ساز باشد. استفاده از مواد آنتی‌استاتیک پایدار یا موقتی، مانند نمک‌های آمونیوم، فسفات‌ها و گلیکول‌ها، موجب کاهش یا حذف بار الکترواستاتیک سطح پارچه می‌شود و از چسبندگی یا خطر تخلیه جلوگیری می‌کند.
کلمات کلیدی: تکمیل ضد الکتریسیته ساکن، آنتی‌استاتیک، ضد جرقه، آنتی‌استاتیک پارچه
۳. تکمیل ضد میکروب در نساجی
تکمیل آنتی‌باکتریال یا ضد میکروب در نساجی برای جلوگیری از رشد باکتری، قارچ و ویروس روی پارچه استفاده می‌شود. این مواد به دو دسته پایدار (ثابت) و ناپایدار (قابل شستشو) تقسیم می‌شوند. ترکیبات رایج شامل الکل‌ها، ترکیبات آمونیوم چهارظرفیتی، پراکسیدها، فلزات سنگین و هالوژن‌ها هستند.
کلمات کلیدی: تکمیل آنتی‌باکتریال، ضد میکروب نساجی، پارچه ضد قارچ، آنتی ویروس در پارچه
۴. تکمیل با روان‌کننده‌ها (Lubricants)
روان‌کننده‌ها برای کاهش اصطکاک و بهبود دوخت‌پذیری یا فرآیندپذیری منسوجات به‌ویژه در منسوجات بی‌بافت کاربرد دارند. از روغن‌های سیلیکونی، امولسیون‌ها، استرها و صابون‌های اسید چرب در این روش استفاده می‌شود تا نرمی و کاهش اصطکاک حاصل شود.
کلمات کلیدی: تکمیل روان‌کننده، کاهش اصطکاک، نساجی بی‌بافت، روان‌کننده پارچه
۵. تکمیل با جاذب‌های UV و پایدارکننده‌های پلیمری
نور فرابنفش می‌تواند موجب تخریب رنگ، افت استحکام و زردی پارچه شود. استفاده از بنزوتریازول‌ها، بنزوفنون‌ها و آمین‌های بازدارنده رادیکال‌های آزاد می‌تواند از تجزیه نوری جلوگیری کند. این مواد به صورت حمام رنگ یا افزودنی به پلیمر کاربرد دارند.
کلمات کلیدی: محافظ UV پارچه، ضد اشعه UV، جاذب فرابنفش، UV absorber
۶. بایندرهای ترموپلاستیک و پلیمرهای امولسیونی
برای ایجاد استحکام، فرم‌دهی و خاصیت ضد شعله در پارچه‌ها از بایندرها، رزین‌ها و پلیمرهایی مانند اکریلیک، PVC، PVA و یورتان استفاده می‌شود. این مواد در دما نرم شده و با سرد شدن مجدد، خواص تثبیت شده به پارچه می‌دهند.
کلمات کلیدی: بایندر نساجی، رزین پارچه، پلیمر امولسیونی، لاتکس نساجی
۷. تکمیل نرم‌کننده پارچه
نرم‌کننده‌های نساجی موجب نرمی، لطافت و انعطاف‌پذیری پارچه می‌شوند. انواع آنیونی، کاتیونی، آمفوتریک و غیریونی وجود دارد که بسته به نوع پارچه انتخاب می‌شوند. ترکیب نرم‌کننده، گلیسیرین و تنظیم دما در استنتر از نکات مهم این فرایند است.
کلمات کلیدی: تکمیل نرم‌کننده، نرم‌کننده کاتیونی، نرمی پارچه، لطافت منسوجات
۸. تکمیل سفت‌کننده پارچه
در مقابل نرم‌کننده‌ها، فرایند سفت و سخت کردن پارچه با استفاده از نشاسته، پلی وینیل استات و پلی اتیلن، برای ایجاد زیردست خشن‌تر و مقاوم‌تر در محصولات خاص کاربرد دارد.
کلمات کلیدی: تکمیل سخت‌کننده، افزایش سفتی پارچه، stiffening textile