الیاف ذرت یک نوآوری نسبتاً جدید در صنعت نساجی است. Cargill Inc. و Dow Chemicals به هم پیوستند و مجموعۀ Cargill Dow Polymers LLC  را تشکیل داده و الیاف ذرت را توسعه دادند. الیاف ذرت را فیبر Ingeo نیز می­‌نامند. . ذرت یک محصول کشاورزی با مقادیر زیادی نشاسته است که تولیدکنندگان آن را از الیاف گیاهی استخراج کرده و به قند تجزیه می‌کنند و سپس تخمیر و برای تشکیل پلیمر جدا می‌کنند.

در این مرحله از فرآیند، الیاف ذرت موادی خمیری مانند هستند که به رشته‌های ظریفی اکسترود می‌شوند سپس بریده می‌شوند و تحت عملیات کارد و شانه زنی قرار گرفته و به نخ ریسیده می­‌شوند. به غیر از فرآیندهای شیمیایی، بقیه مراحل مشابه فرایندیست که برای پشم انجام می‌­شود.

الیاف ذرت ، الیافی بشر ساخته است که سالانه از منابع تجدید پذیر به دست می­‌آیند. این الیاف، از نظر عملکرد، دارای مزایایی هستند که اغلب در الیاف مصنوعی دیده می‌شود، در عین حال که ویژگی‌های الیاف طبیعی مانند پنبه و پشم را نیز دارا هستند.

الیاف ذرت از اسید لاکتیک تشکیل شده است که با تبدیل نشاستۀ ذرت به قند و سپس تخمیر آن اسید لاکتیک تولید می شود. اسید لاکتیک یک مادۀ شیمیایی با مزایای زیر است:

1.   می­‌تواند از زیست توده تولید شود.

2. دارای گروه هیدروکسیل و کربوکسیلیک اسید است.

3. از نظر نوری فعال است.

پارچه­‌های تولید شده از الیاف ذرت دارای خواصی از جمله مراقبت آسان، راحتی پوشش و قیمت ارزان هستند. علاوه بر این، ضد لک و مقاوم در برابر اشعۀ ماوراء بنفش نیز هستند. از این گونه پارچه می­‌توان برای کاربردهای مختلفی مانند پوشاک آماده، پوشک، ملحفه، فرش و اثاثیه یا لوازم داخلی استفاده کرد. تولید این نوع پارچه نیاز به مصرف سوخت کمتری دارد از این رو سازگار با محیط زیست نیز هست.

فرآیند تولید پلیمر مورد استفاده برای ساخت الیاف ذرت در مقیاس صنعتی بر تخمیر، تقطیر و پلیمریزاسیون یک قند گیاهی ساده و دکستروز ذرت متمرکز است.

تولید و استفاده از الیاف ذرت به این معنی است که گازهای گلخانه­‌ای کمتری به جو اضافه می­‌شود. گازهای گلخانه­‌ای عامل اصلی تغییرات آب و هوایی جهانی هستند. قابلیت کمپوست شدن و قابلیت بازیافت شیمیایی به این معنی است که در شرایط مناسب و با مدیریت صحیح، چرخۀ عمر تولید، مصرف، دفع و استفادۀ مجدد به طور منظم تکمیل می­‌شود.

ویژگی مهم الیاف ذرت

این الیاف که به طور کامل از ذرت به دست می‌­آیند، کاملا سازگار با محیط زیست و دارای ویژگی‌های کیفی استثنایی هستند. خواص مرتبط با الیاف ذرت عبارتند از:

۱.     الیاف ذرت به دو شکل ریسیده شده و فیلامنتی با نمره‌­های مختلف از میکرو دنیر (برای سبک ترین پارچه­‌ها) تا نمره‌­های بالاتر( برای کاربردهای قوی تر) موجود است.

۲.     از قندهای گیاهی طبیعی به دست می آید. زمانیکه عمر مفید این محصولات تمام می­‌شود، برخلاف محصولات نفتی که فقط از طریق بازیافت حرارتی، بازیافت فیزیکی یا دفن زباله قابل دفع هستند، این محصولات به راحتی به طبیعت باز می­‌گردند.

۳.     در منسوجات تولید شده با الیاف ذرت، ویژگی‌های استحکام و حالت ارتجاعی، با خواصی همچون راحتی، نرمی و آویزش پارچه به تعادل می‌رسند.  ذرت همچنین بدون استفاده از هیچگونه افزودنی شیمیایی یا عملیات سطحی به طور شگفت انگیزی، ذاتا دارای خاصیت بازدارندگی شعله است.

۴.     براساس گزارش‌­ها الیاف ذرت دارای قابلیت بازیابی رطوبت هستند و حفظ بوی اندکی دارد که به مصرف کننده احساس راحتی و اطمینان می‌­بخشد.

۵.     فیلامنت الیاف ذرت دارای درخشندگی ملموس و آویزش مطلوب با زیردست طبیعی هستند که آن را برای استفاده به عنوان ماده اولیۀ منسوجات خلاقانه مناسب کرده است.  

۶.     الیاف ذرت به تولیدکنندگان لباس‌های بیرونی جایگزینی سازگار با محیط زیست به جای ترکیب پلی استر و نایلون که در لباس های روکش دار(padded garments ) استفاده می­شود، پیشنهاد می­دهد.

۷.      بر اساس گزارش­‌ها، الیاف ذرت نسبت به سایر مواد مصنوعی از نظر مقاومت در برابر اشعه ماوراء بنفش بهتر عمل می­‌کنند و رنگ و خواص آن بیشتر از زمان مورد نظر حفظ می‌­شود.

۸.     مراقبت آسان، شستشوی جداگانه و آزمایش‌های خشک‌شویی نشان داده‌اند که لباس‌های تولیدشده از الیاف ذرت که تحت آزمایش قرار گرفته­‌اند را می‌توان با استفاده از روش­‌های شست وشویی و خشک‌کن استاندارد شست و شو داد.

۹.     آزمایش‌های مستقل تأیید کرده است که الیاف ذرت، عملکردی برتر یا برابر با پلی استر در کاربردهای پوششی دارند.

مزایای الیاف ذرت:

نقطه ذوب بالا.

درجۀ کریستالیتی بالا و شفافیت خوب.

این الیاف دارای استحکام بالایی مانند پلی فایبرهای معمولی هستند، بنابراین کاربرد آن­‌ها بسیار گسترده است.

الیاف ذرت دارای براقیت ابریشم مانند، زیردست و درخشندگی عالی و غیره هستند. براساس گزارش‌ها، لباس‌های تولید شده از الیاف ذرت ویژگی‌­هایی از جمله جداسازی آسان چرک، تسریع در خشک شدن و ظاهر عالی پس از شستشو را نشان دادند.

معایب الیاف ذرت:

منسوجات تولیدی از الیاف ذرت خیلی سفت و شکننده است.

کیفیت نخ های تولیدی از الیاف ذرت

نخ‌­های تشکیل شده از الیاف ذرت، که قابلیت تنفس دارند از نظر ظاهر شبیه به نخ‌­های پنبه­‌ای هستند.  . قابلیت ارتجاعی بیشتری از پنبه دارند و پارچه­‌هایی که به صورت حلقوی بافته می­‌شوند حالت فنری‌تری دارند در نتیجه آویختگی آن­‌ها بیشتر است. همچنین پارچه­‌های بافتنی زیردست بهتری هنگام لمس ایجاد می­‌کنند. از دیگر خواصی که می‌­توان اشاره کرد، ماندگاری کم بو، خشک شدن سریع، و برخلاف پارچۀ پنبه­‌ای، لکه­‌ها به راحتی پاک می­‌شوند.

نخ‌های ذرت برای پارچه‌­های سبک و تابستانی مناسب هستند، زیرا بافتی شبیه به پنبه اما با چگالی کمتری دارند. پارچه بافتنی علیرغم عدم کشش الیاف، پفکی و کشسان هستند. نمونه‌ای از این پارچه که تحت سایش قرار گرفتند نرم شدند و پرزدانه با سرعت کمی روی آن­‌ها تشکیل شد.

پارچۀ تولید شده از الیاف ذرت

Kira یک پارچۀ بادوام و با کارایی بالا است که به طور کامل از ذرت، یک منبع 100 درصد تجدید پذیر ساخته شده است. این پارچه قابل توجه مشتریانی است که در برابر محیط زیست خود را مسئول می­‌دانند. Kira قابلیت تبدیل به کمپوست را دارد و حاوی هیچ فرآوردۀ نفتی­‌ای نیست. می­‌توان آن را به کمپوستی مناسب برای رشد محصولات تبدیل کرد. برای تهیه کمپوست، Kira را با خاک اره و مواد آلی مخلوط کرده و سپس تا 140 درجه حرارت می­‌دهند. این فرآیند فقط سه روز طول می‌­کشد.

ویژگی های الیاف ذرت

بر اساس آزمایش­‌های انجام شده، پارچه‌­های بافتنی که از الیاف ذرت تولید شده­‌اند پوست را تحریک نمی‌­کنند به همین دلیل باعث برتری و راحتی این پارچه جهت استفاده برای پوشاک است. الیاف ذرت دارای آویزش عالی، لیزی، بازیابی رطوبت و نفوذپذیری هوا است همچنین این الیاف کاملا درخشنده و کشسان هستند.

ترجمه: دپارتمان نساجی آرمان شیمی افروز

مرجع: fiber2fashion.com