اکریلیک الیاف نهایی ما است. این الیاف را می‌توان به عنوان پشم
مصنوعی در نظر گرفت. احتمال اینکه این الیاف از زغال سنگ، هوا، آب، نفت و سنگ آهک ساخته شده باشد
کم است. DuPont اولین بار
در سال 1944 الیاف اکریلیک را تولید کرد و تولید تجاری را در سال 1950 آغاز کرد. این
الیاف به دو صورت خشک ریسی و تر ریسی تولید میشوند.
در خشک‌ریسی، پلیمرهای محلول در هوای گرم اکسترود میشوند سپس با
تبخیر محلول، متبلور شده و به شکل جامد در می‌آیند . در ترریسی، پلیمر محلول داخل یک
حمام اکسترود شده و سپس خشک می‌شود.
اکریلیک از برخی جهات شبیه به پشم است. گرما و نرمی پشم را دارد اما جاذب
آب نیست. اما اکریلیک رطوبت را به سطحی جهت تبخیر شدن منتقل می‌کند.
اکریلیک در پوشاک بافتنی مانند لباس‌های پشمی، جوراب، لباس ورزشی و
ژاکت استفاده می‌شود. همچنین برای خزهای مصنوعی، نخ‌های صنایع دستی، پارچه اثاثه یا
لوازم داخلی، فرش، چمدان، سایبان، و روکش وسایل نقلیه استفاده می‌شود.
الیاف اکریلیک شامل الیاف اکریلیک، مداکریلیک و سایر الیاف وینیل حاوی
گروه‌های سیانید به عنوان زنجیره جانبی است. در میان الیاف اکریلیک اصلی مورد
استفاده در تجارت، کومونومر اکریلونیتریل کومونومر حاوی یک گروه سیانید است.
اکریلیک (ACRYLIC)
الیاف اکریلیک از خشک یا ترریسی کوپلیمرهای حاوی حداقل 85 درصد
واحدهای اکریلونیتریل به وجود می‌آیند. پس از تکسچرایزینگ، الیاف اکریلیک کمی حجیم
شده و زیردست و زیبایی شبیه به پشم پیدا می‌کنند. این الیاف خاصیت ارتجاعی دارند و
مقاومت بسیار خوبی در برابر اسید و نور خورشید دارند. اکریلیک‌ها به طور گسترده در
کاربردهایی که قبلاً برای پشم یا سایر الیاف کراتینه استفاده می‌شد، استفاده میشوند.
نام‌های تجاری رایج برای الیاف اکریلیک عبارتند از: Acrilan،
Creslan، Orlon،
Sayelle و
Zefran. از آنجایی که الیاف اکریلیک معمولاً تکسچره
شده‌اند، حجیم هستند و زیردستی شبیه به پشم و درخشندگی متوسطی دارند.
مداکریلیک (MODACRYLIC)
مداکریلیک‌ها عموماً شبیه اکریلیک‌ها
هستند و دارای زیردستی گرم و دلپذیر، آویزش مناسب، انعطاف‌پذیری و مقاوم در برابر
چروک هستند. آن‌ها نسبت به اکریلیک‌ها حساس‌تر به حرارت هستند اما در برابر مشتعل
شدن مقاوم‌تر هستند و عموماً در کاربردهای تخصصی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
نام‌های تجاری الیاف مداکریلیک عبارتند
از Elura، SEF،
Verel و Zefran.
تولید الیاف مداکریلیک داینل در سال 1975 متوقف شد. مداکریلیک‌ها گرم و دارای
زیبایی شبیه به پشم هستند و از نظر درخشندگی عموماً ظاهری درخشنده دارند. این الیاف
مقاومت خوبی در برابر پرزدانه شدن و سایش را از خود نشان می‌دهند. این الیاف اگر
به خوبی تحت تثبیت حرارتی قرار گرفته باشند، مقاومت بالایی در برابر چین و چروک از
خود نشان می‌دهند.
نیتریل (Nytril)
الیاف نیتریل از پلیمرهایی حاوی حداقل ۸۵% واحد وینیلیدن دی‌نیتریل ساخته شده‌اند
که حداقل هر واحد دیگر در زنجیرۀ پلیمر ظاهر می‌شود. کومونومر استفاده شده در
سنتز نیتریل، وینیل استات است.
لتریل (Lastrile)
الیاف لتریل از کوپلیمرهای
اکریلونیتریل و دی‌ان مانند بوتادین و ۱۰% تا
۵۰% واحدهای آکریلونیتریل ساخته شده‌اند.
الیاف لتریل به‌صورت تجاری تولید نمی‌شوند.
ترجمه: دپارتمان نساجی آرمان شیمی افروز
مرجع: textileschool.com